نوێترین

recent

16/07/2014

یاسای بودجه‌ی حزبه‌كان له‌ كوردستاندا

له‌ رۆژانی رابردوو پڕۆژه‌یاسایه‌كمان پێشكه‌شكرد به‌ سه‌رۆكایه‌تی په‌رله‌مان به‌ ناوی پڕۆژه‌یاسای بودجه‌ی ‏حزبه‌كان، به‌ مه‌به‌ستی رێكخستنی پێدانی بودجه‌ی حزبه‌كانی هه‌رێمی كوردستان به‌ شێوه‌یه‌كی ‏دادپه‌روه‌رانه‌ كه‌ ته‌مه‌نی خه‌بات ‌و قوربانیدان‌ و به‌شداریكردنی په‌رله‌مانی بۆ سه‌رجه‌م حزبه‌كان به‌هه‌ند ‏وه‌ربگرێت ‌و ته‌نانه‌ت ئه‌و حزبانه‌ش له‌بیر نه‌كات كه‌ له‌ خولی چواره‌م كورسی په‌رله‌مانیان به‌ده‌ستنه‌هێناوه‌، بۆیه‌ پڕۆژه‌یاساكه‌ ده‌خه‌مه‌ به‌رده‌م خوێنه‌رانی به‌ڕێزی رۆژنامه‌ی كوردستانی نوێ، به‌ مه‌به‌ستی ‏وه‌رگرتنی راوبۆچوونی سه‌رجه‌م لایه‌نه‌ په‌یوه‌ندیداره‌كان، بۆ ئه‌وه‌ی پڕۆژه‌یاساكه‌ به‌ شێوه‌یه‌ك په‌سه‌ند‏بكرێت، كه‌ دادپه‌روه‌رانه‌ بێت.‏

مادده‌ی یه‌كه‌م:‏
ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران بودجه‌یه‌كی ساڵانه‌ بۆ حزبه‌ سیاسییه‌ مۆڵه‌ت دراوه‌كان له‌ كوردستاندا له‌ناو بودجه‌ی ‏گشتیدا دابینده‌كات، كه‌ بریتییه‌ له‌ (1%)ی كۆی بودجه‌ی گشتی.‏
هاوكات مادده‌ی دووه‌م به‌مشێوه‌یه‌ هه‌مواربكرێته‌وه‌:‏

مادده‌ی دووه‌م:‏
ئه‌و بودجه‌یه‌ی بۆ حزبه‌ سیاسییه‌كان ته‌رخانده‌كرێت، به‌پێی پێوه‌ری خاڵبه‌ندی ده‌بێت‌و به‌مشێوه‌یه‌ی ‏لای خواره‌وه‌:‏
‏1- به‌ده‌ستهێنانی كورسی په‌رله‌مانی خاڵ وه‌ربگرێت.‏
‏2- به‌شداریكردنی هه‌ر حزبێك له‌ خوله‌كانی پێشووی په‌رله‌مان خاڵ وه‌ربگرێت.‏
‏3- ساڵانی ته‌مه‌نی هه‌ر حزبێك خاڵ وه‌ربگرێت.‏
‏4- به‌ده‌ستهێنانی ژماره‌ی ده‌نگه‌كانی به‌ تێكڕا له‌ سێ هه‌ڵبژاردنی پێشوو خاڵ وه‌ربگرێت.‏
‏5- ئه‌و حزبانه‌ی به‌ لیستێك به‌شداریان كردووه‌، له‌ دوایین هه‌ڵبژاردن به‌پێی رێژه‌ی به‌شدارییان له‌و ‏لیسته‌دا خاڵ وه‌ربگرێت.‏
‏6- ئه‌و حزبه‌ی له‌ دوایین هه‌ڵبژاردن به‌شداری كردبێت ‌و كورسی په‌رله‌مانی به‌ده‌ست نه‌هێنابێت، (50%)ی ‏ئه‌و بودجه‌یه‌ی بۆ خه‌رجبكرێت، كه‌ به‌پێی ئه‌م یاسایه‌ ئه‌ژماربكرێت.‏
‏7- ئه‌و حزبانه‌ی كه‌ كورسی كۆتایان به‌ده‌ستهێناوه‌، (75%)ی كه‌مترین به‌شی دیاریكراو بۆ حزبه‌كانی ‏به‌شداری په‌رله‌مانی بۆ خه‌رجبكرێت.‏
مادده‌ی سێیه‌م: زیادبكرێت بۆ پڕۆژه‌یاساكه‌و به‌مشێوه‌یه‌ بێت:‏

مادده‌ی سێیه‌م: ‏
ساڵانه‌ به‌شی هه‌ر حزبێك له‌م بودجه‌یه‌ به‌مشیوه‌یه‌ ئه‌ژمارده‌كرێت:‏
‏1- خاڵه‌كانی (1,2,3,4,5,6,7) له‌ مادده‌ی دووه‌می ئه‌م پڕۆژه‌یاسایه‌دا كۆده‌كرێته‌وه‌ بۆ هه‌ر حزبێك.‏
‏2- كۆی بودجه‌ی ساڵانه‌ی ته‌رخانكراو بۆ حزبه‌كان دابه‌شده‌كرێت به‌سه‌ر كۆی خاڵه‌كانی سه‌رجه‌م ‏حزبه‌كان بۆ دۆزینه‌ی ژماره‌ی پێوانه‌یی (به‌های هه‌ر خاڵێك به‌ پاره‌ ده‌كاته‌ چه‌ند).‏
‏3- به‌شی هه‌ر حزبێك له‌ بودجه‌كه‌ بریتییه‌ له‌ لێكدانی خاڵه‌كانی ئه‌و حزبه‌ به‌ ژماره‌ی پێوانه‌یی (به‌های ‏یه‌ك خاڵ به‌پاره‌).‏
مادده‌ی سێیه‌می پڕۆژه‌كه‌ ده‌بێته‌ مادده‌ی چواره‌م و وه‌ك خۆی ده‌مێنێته‌وه‌ به‌مشێوه‌یه‌:‏

مادده‌ی چواره‌م:‏
بودجه‌ی ساڵانه‌ی ئه‌و حزبانه‌ی ئه‌م یاسایه‌ ده‌یانگرێته‌وه‌ راده‌گیرێ‌ له‌ حاڵه‌تی هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ یان سه‌رپێچی ‏كردن له‌ حوكمه‌كانی یاسای ژماره‌ (17)ی ساڵی 1993ی هه‌مواركراوی حزبه‌كان.‏

مادده‌ی پێنجه‌م:‏
به‌خششی دارایی حزبه‌كان به‌پێی سیستمی ژمێریاری به‌كارهاتوو له‌ كوردستانداو له‌لایه‌ن دیوانی ‏چاودێری داراییه‌وه‌ وردبینی بۆ خه‌رجییه‌كانیان بكرێت.‏

مادده‌ی شه‌شه‌م:‏
ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران‌ و لایه‌نه‌ په‌یوه‌ندیداره‌كان ئه‌م یاسایه‌ جێبه‌جێده‌كه‌ن.‏

مادده‌ی حه‌وته‌م:‏
كار به‌هیچ ده‌قیك ناكرێت پێچه‌وانه‌ی حوكمه‌كانی ئه‌م یاسایه‌ بێت.‏

مادده‌ی هه‌شته‌م:‏
ئه‌م یاسایه‌ له‌ رۆژی بڵاوكردنه‌وه‌ی له‌ رۆژنامه‌ی فه‌رمی وه‌قائعی كوردستان كاری پێده‌كرێت.‏

هۆیه‌كانی ده‌رچوواندن:‏
به‌ مه‌به‌ستی پشتگیریكردنی حزبه‌ سیاسییه‌كانی كوردستان ‌و به‌شداریكردنی چالاكیان له‌ پڕۆسه‌ی ‏سیاسی‌ و به‌رقه‌راركردنی دیموكراسی‌ و فره‌یی حزبی‌ و هاوكاریكردنی دارایی ئه‌م حزبانه‌ به‌ شێوه‌یه‌كی ‏دادپه‌روه‌رانه‌و به‌هه‌ند وه‌رگرتنی خه‌بات‌و به‌شدارییان له‌ په‌رله‌مان‌ و چالاكی سیاسییدا ئه‌م یاسایه‌ ‏ده‌رچوێندرا.‏

د.عیزه‌ت سابیر ئیسماعیل‌
ئه‌ندامی په‌رله‌مانی كوردستان

له‌ كوردستانی نوێ-ـه‌وه‌ وه‌رگیراوه‌
Picsart-24-02-23-21-31-09-085